یک وکیل دادگستری سه عامل نیروی انسانی، تجهیزات و مدیریت را از عوامل مهم طولانی شدن مسیر دادرسی دانست.

مهدی قلی رضایی  گفت: از بدو تشکیل قانون با بحث اطاله دادرسی مواجه بودیم ولی آخرین نگاهی که به این قضیه شد بر می‌گردد به سال 1384 که در طرح سند 20 ساله و افق 1404 که با فرمان رهبری معظم به اجرا در آمد یکی از مسائلی که پیش‌بینی شده بود همین تبصره 17 بود که در مورد رفع اطاله مسیر دادرسی است.

وی افزود: ما از آن به بعد دیدیم اقداماتی انجام شد و واحدهایی به نام ارشاد و معاضدت تشکیل شد و سعی کردند سیستم‌های اداری را به هم نزدیک کنند. همچنین سعی کردند عوامل و نیازهایی که برای دادرسی لازم است را در کنار واحدهای اداری قرار بدهند ولی با وصف تمام این مسائل به آن ایده‌آل و اهدافی که باید می‌رسیدیم هنوز نرسیدیم.

این وکیل دادگستری اظهار داشت: ما موقعی که می‌خواهیم مساله اطاله دادرسی را ارزیابی کنیم باید ببینیم که عوامل آن و راهکار آن چیست؟

رضایی با اشاره به عوامل اطاله دادرسی بیان داشت: 3 مساله را می‌توان به عنوان عوامل اطاله در نظر گرفت که عبارتند از عامل انسانی، عوامل مربوط به امکانات و ملزومات و تجهیزات و در آخر مدیریت.

وی در تشریح مساله اول گفت: در نیروی انسانی با محدودیت‌هایی مواجهیم. به هرحال گزینش و جذب قضات، گرفتن کارشناس شرایط خاصی دارد. در مقاطعی آمدیم به صورت افراطی موضوعی را هدف قرار دادیم ولی اهداف را در نظر نگرفتیم مثلا در یک مقطع 20 ساله تعداد وکلا را به 20 برابر گذشته رساندیم اما کسی در نهایت نگاه نکرد که آیا این افزایش ضرورتی داشت و آیا ارزش داشت که کمیت را مبنا قرار دهیم و کیفیت را قربانی آن کنیم.

رضایی ادامه داد: از طرفی دیگر درباره گزینش قضات که در مقطعی دانشگاه علوم قضایی را تعطیل می‌کنیم و وقتی به بن‌بست رسیدیم درِ آن را باز می‌کنیم و بدون توجه به مسائل دیگر حجم زیادی را گزینش می‌کنیم و وارد می‌کنیم. یا در بحث سردفتری که ناگهان تعداد آن بسیار زیاد می‌شود و کنترل سخت می‌شود.

این حقوقدان در تشریح مساله دومی که باعث اطاله دادرسی می‌شود افزود: در موارد مربوط به ملزومات هم همینگونه است. به عنوان مثال در قوه قضاییه شبکه رایانه‌ای راه‌اندازی می‌کنیم اما زیرساخت‌های لازم در همه استان‌ها فراهم نیست. اجرای آن در تمام استان‌ها نزدیک به 5 سال طول می کشد و وقتی هم که راه‌اندازی می‌شود آنقدر مشکل دارد که نمی‌تواند همه نیازهای ما را مرتفع کند.

وی مساله سوم را اینگونه تشریح کرد: در زمینه مدیریت هم ایرادی که همیشه بوده این است که ما مدیریت‌هایمان قائم به شخص است. در همین سند 20 ساله می‌بینیم مدیری می‌آید طرحی را ارائه می‌کند و آن را پیش می‌برد ولی مدیر دیگری می آید و تمام آن طرح را تغییر می‌دهد و آن تلاش‌ها از بین می‌رود.